home | informatie | vacatures
Pectinidae Rafinesque, 1815
NL Mantelschelpen GB Scallops
 Overzicht 
 BeschrijvingMantelschelpen hebben duidelijke oren waarvan het achterste oor van de rechterklep een inkeping heeft om de byssusdraden door te laten. Ze zijn vaak bont gekleurd.
 Genera
Aequipecten
Chlamys
Crassodoma
Mimachlamys
Palliolum
 Determinatie
1Volwassen schelp met 1 van de twee kleppen opvallend grillig vervormd?Ja, Gebochelde mantel
2Linker klep plat, rechter bol, 15-17 duidelijke en blokvormige ribben?Ja, Pecten
3Voorste oor is niet duidelijk afgescheiden van de rest van de schelp, sculptuur van fijne lijntjes, geen ribben?Ja, Delectopecten vitreus (Gmelin, 1791)
4Oren van de linkerklep gelijk of bijna gelijk; oren van de rechterklep ook bijna gelijk op de byssus inkeping na?Ja, naar 5
Achterste oor van beide kleppen langer dan voorste?Ja, naar 6
5Klep met 50 tot 132 fijne ribben?Ja, IJslandse mantel
Elke klep met tussen de 18 en 25 ribben?Ja, Wijde mantel
Tussen de 3 en de 10 ribben?Ja, Zevenribige mantel
Geen ribben of een begin van ribben aan de randen, over het algemeen kleiner dan 10 mm?Ja, juveniele Grote mantel
6De linkerklep met fijne ribben, de rechterklep met gladde ribben en soms een fijne stekels aan de randenJa, Palliolum striatum (Müller O.F., 1776)
7Kleppen met zelfs in de meest jonge fases ribben?Ja, naar 8
Nee, naar 11
8Hoofdzakelijk een soort ribben, van gelijke breedte, geen grote en kleine ribben?Ja, naar 9
Nee, naar 10
9Minder dan 40 ribben, meestal gekleurd, zelden wit?Bonte mantel
Meer dan 40 ribben, wit van kleurChlamys nivea (Macgillivray, 1825)
10Ribben met gegroefde stekels, maar geen brede stekelige knobbels?Ja, juveniele Gebochelde mantel
Ribben met brede stekelige knobbelsNee, Pseudamussium sulcatum (Müller O.F., 1776)
11Bij vergroting heeft de schelp 50-60 fijne vertakkende lijntjes. Sommige exemplaren hebben 3-5 golvende plooien.Tijgerpels
Fijne lijntjes, maar nooit golvende plooien, basisschelp rond (zonder de oren)Palliolum furtivum (Lovén, 1846)
 Tijdvakzijn al bekend vanuit het Carboon.1
 Bijzonderhedende voet wordt ook gebruikt om de schelp te poetsen en kan hinderlijke voorwerpen uit de schelp verwijderen.1
   
 De Schelp 
 Basis vormovaal of bijna rond1
    Bovenrandrecht1
    Gelijkzijdignee, door het verschil in de oren2
    Gelijkkleppignee2
    Oren2; duidelijk ontwikkeld, voorste vaak smaller dan achterste1,2
    Apexin het midden1
 Periostracum
    Periostracum kleurbruin1
 Ostracum
    Ostracum kleurZeer variabel1, vaak erg kleurrijk2
    Haakse sculptuurBijna alle soorten waaiervormige ribben van de top naar de onderrand.1
    Areasmal1
 Slot
    Ligamentintern2
    Tensilium vormdriehoekig1
    Tensilium plekin het midden van de bovenrand1
    Resiliumvelddriehoekige holte1
    Slot-typeanodont, in zeer jeugdige schelpen taxodont2
    Cardinale tanden01
    Laterale tanden01
 Mantellijnenkelvoudig
 Sluitspieren
    Sluitspierindruksels11, juveniele schelpen hebben 2 spierindruksels2
       Voorste sluitspierindruksel01
       Achterste sluitspierindruksel1, bijna centraal iets achter het midden en is duidelijk uit twee afdelingen samengesteld: een groot rond stuk met dwarsgestreepte spiervezels, dat de zwembeweging uitoefent en een klein stuk, dat aan de achterzijde sikkelvormig tegen het ronde aan ligt, met overlangs gestreepte spiervezels, die de schelp gesloten houden.1
 Byssusopeningja, inkeping in het achterste oor van de rechterklep2
   
 Het Weekdier 
    Mantelrandvrij, bezitten goed ontwikkelde maar uiterst kleine ogen die langs de rand van de vlezige mantel zijn geplaatst. De Pectinidae reageren onmiddellijk op veranderingen in lichtintensiteit of nabijgelegen bewegende voorwerpen. De ogen reageren op licht en donker, maar hebben geen beeldvorming.1
    Siphonen01
    Voet vormklein, vingervormig, bij voorste schelpopening, onder het voorste oortje1
 Byssusja1
    Byssuskliereen overlangse spleet in de voet1
 Radula
    Kieuwentwee kieuwen, een linker en een rechter, elke weer in twee kieuwplaten verdeeld1
 Spieren
 Voortplantingsorganen
 Mannelijke geslachtsklierenlichtgeel1
 Vrouwelijke geslachtsklierenoranjerood1
   
 Het leven 
 Larvale faseLarvale schelpen bezitten en taxodont slot1
 GeslachtKunnen hermafrodiet of van twee geslachten zijn (maximus, opercularis en varius zijn hermafrodiet, tigerinus en distortus onbekend).1
 VoortbewegingSommige soorten Pectinidae zijn bekend om hun zwem capaciteit. Een Pectinidae zwemt door water op te nemen door zijn klep te openen, waarna hij bij het sluiten van de klep het water met grote kracht aan de scharnierkant eruit spuit, door middel van het velum. Het velum is een gordijnachtige vouw van de mantel die wordt gebruikt om de stroom van het water rond het scharnier, als beweegbare stralen, of de vleugels te leiden. Het normale zwemmen is in de richting van klep opening, maar de Pectinidae kan scherp van richting veranderen door gebruik van het velum.1
 HabitatVan ondiep tot zeer diep.1, liggen met de rechterklep op de bodem2
 VerspreidingAlle zeeën van de wereld, in de tropen veel rijker aan soorten dan in de gematige breedten.1
   
 Bronnen 
 Literatuur
  1. Fauna van Nederland Mollusca (I) C. Lamellibranchia - Benthem Jutting, Tera van ; XII ; A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N.V. , 1943

  2. British Bivalve Seashells - Tebble, Norman ; Trustees of The British Museum (Natural History) , 1966

 
2006 - 2024 strandvondsten.nl / Commentaar, aanvullingen en suggesties: info@strandvondsten.nl